• Autor: Wioletta Dyl
Czy działka rolna o powierzchni dokładnie 0,3 ha podlega ograniczeniom ustawy rolnej? Jest do kupienia nieruchomość na wsi. To dom i zabudowania, słowem siedlisko. Do niego przylega 30-arowa działka rolna. Nie jestem rolnikiem. Czy jest jakaś możliwość jej kupna?
Źródłem rozstrzygnięcia Pana problemu jest ustawa z 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U z 27 kwietnia 2016 r., poz. 585). Dotyczy ona nie tylko państwowej ziemi, ale i prywatnej. Zgodnie z założeniami tej ustawy sprzedaż nieruchomości (lub ich części) – wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa – jest wstrzymana przez 5 lat od wejścia w życie ustawy. Zakaz ten nie obejmie m.in.: nieruchomości przeznaczonych na cele inne niż rolne ujęte w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Wśród wyjątków są też nieruchomości w granicach specjalnych stref ekonomicznych, domy, lokale mieszkalne, budynki gospodarcze, garaże, ogródki przydomowe oraz gospodarująca Zasobem WRSP Agencja Nieruchomości Rolnych, która może sprzedawać nieruchomości wymienione w ustawie (ogólnie mówiąc, zdefiniowane jako nieruchomości o charakterze nierolnym i nieruchomości rolne do 2 hektarów).
Zobacz również: Podatek od nieruchomości poniżej 1 ha
Przywołana ustawa wskazuje, że, zasadniczo, nabywcami nieruchomości rolnych mogą być tylko rolnicy indywidualni. Nabycie nieruchomości jest trwale połączone z wymogiem osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego oraz zakazem zbywania i wydzierżawiania zakupionej ziemi przez 10 lat (Nowe zasady obrotu nieruchomościami nie dotyczą nabywania ziemi w wyniku dziedziczenia, orzeczenia sądu lub organu egzekucyjnego). Ograniczeniom nie podlega też obrót prywatnymi działkami rolnymi do 0,3 ha. Podobnie jest w przypadku siedlisk – gruntów rolnych zabudowanych o powierzchni do 0,5 ha, które w dniu wejścia w życie nowych przepisów były zajęte pod budynki mieszkalne oraz budynki, budowle i urządzenia niewykorzystywane dotychczas do produkcji rolniczej, wraz z gruntami do nich przyległymi umożliwiającymi ich właściwe wykorzystanie – jeżeli grunty te tworzą zorganizowaną całość gospodarczą oraz nie zostały odrolnione. Nie jest też ograniczony obrót nieruchomościami rolnymi, które w dniu wejścia w życie ustawy w ostatecznych decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu są przeznaczone na cele inne niż rolne. Zatem przy ewentualnych trudnościach w nabyciu wskazanej nieruchomości rolnej może warto byłoby się zainteresować, jak działka została zakwalifikowana w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
A zatem nieruchomości rolne o powierzchni 0,3 ha i więcej można sprzedawać tylko na nowo określonych zasadach. Niedotrzymanie tych warunków skutkować będzie tym, że ważność transakcji może być zakwestionowana. Może to zrobić każda osoba posiadająca w tym interes prawny. Wystarczy wniesienie do sądu powództwa o stwierdzenie nieważności umowy (art. 9 ust. 1 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego).
Zobacz również: Przekwalifikowanie działki rolnej na budowlaną
Warto też zajrzeć do definicji, czym jest owa nieruchomość rolna, której dotyczy ustawa. Otóż definicję nieruchomości rolnej w odniesieniu do ustawy z 14 kwietnia 2016 r. znajdziemy w ustawie z 30 kwietnia 2016 r. która wprowadza gruntowną nowelę ustawy z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. Według tej ustawy: Nieruchomościami rolnymi są nieruchomości w rozumieniu Kodeksu cywilnego („Art. 461. Definicja nieruchomości rolnej. Nieruchomościami rolnymi (gruntami rolnymi) są nieruchomości, które są lub mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej”) z wyłączeniem nieruchomości przeznaczonych w planie zagospodarowania przestrzennego (w całości) na cele inne niż rolne.
A zatem obawiam się, że Pan, jako osoba niebędąca rolnikiem, będzie mógł kupić bez ograniczeń działkę o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha (30 arów). Nabywcą gruntów rolnych o powierzchni 0,3 ha i więcej będzie mógł być jedynie rolnik indywidualny. Inny podmiot, np. inwestor, deweloper czy osoba prywatna, będzie mógł je kupić tylko za zgodą Agencji Nieruchomości Rolnych – pod warunkiem że nie będzie chętnych wśród rolników. Nawet jeśli udałoby się uzyskać zgodę Agencji, to gdyby chciał Pan na niej coś budować, nie będzie to możliwe od razu. Ziemię rolną trzeba wcześniej uprawiać przez dziesięć lat.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Wioletta Dyl
Radca prawny, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego, nowych technologii, ochrony danych osobowych, a także prawa konkurencji, podatkowego i pracy. Zajmuje się również sporządzaniem regulaminów oraz umów, szczególnie z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego, które jest jej pasją. Posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie prawne, obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika
