• Data: 2024-10-28 • Autor: Monika Jakubas
Jestem rolnikiem, mam 49 lat, opłacam obowiązkowe ubezpieczenie KRUS. Mam zamiar wyjść za mąż za Niemca, który jest emerytem i pobiera emeryturę w Niemczech. Czy zawarcie tego małżeństwa wpłynie na moje ubezpieczenie w KRUS? Czy nadal będę mogła pozostać ubezpieczona w KRUS i jak dotychczas opłacać składki? Czy powstanie obowiązek ubezpieczenia męża w KRUS, mimo że jest emerytem? Dodam, że po zawarciu małżeństwa nadal będę mieszkać w Polsce pod dotychczasowym adresem i nadal będę rolnikiem. Nie zamierzam podejmować żadnej innej pracy w Polsce ani w Niemczech. Mój przyszły mąż jest zameldowany w Niemczech i po ślubie ze mną prawdopodobnie pozostanie nadal tam zameldowany. Czy ewentualne zameldowanie go w Polsce pod adresem, pod którym ja mieszkam, wpłynie na moje ubezpieczenie w KRUS? I czy muszę zgłosić do KRUS fakt zawarcia związku małżeńskiego?
Od razu na wstępie wyjaśnię, że co do zasady zawarcie małżeństwa z obywatelem Niemiec, a także jego późniejsze zamieszkanie z Panią oraz ewentualne zameldowanie nie będzie miało wpływu na Pani zgłoszenie do KRUS ani nie będzie powodowało konieczności płacenia składek na KRUS przez Pani przyszłego męża. Jednak dla uzyskania pewności, że KRUS nie obejmie Pani przyszłego męża ubezpieczeniem jako małżonka współprowadzącego gospodarstwo rolne, konieczne będzie złożenie w KRUS stosownych oświadczeń o tym, że Pani mąż nie wykonuje żadnych prac w gospodarstwie i pobiera emeryturę w Niemczech. Poniżej wyjaśniam wszystko po kolei.
Zgodnie z art. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników ubezpieczenie społeczne rolników, zwane dalej „ubezpieczeniem”, obejmuje, na zasadach określonych w ustawie, rolników i pracujących z nimi domowników oraz pomocników rolnika, którzy posiadają obywatelstwo polskie lub jak Pani przyszły mąż są obywatelami Państw członkowskich Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 3 ustawy – ubezpieczeniu podlega się z mocy ustawy albo na wniosek. Zgodnie z art. 5 ustawy przepisy ustawy dotyczące ubezpieczenia rolnika i świadczeń przysługujących rolnikowi stosuje się także do małżonka rolnika, chyba że ten małżonek nie pracuje w gospodarstwie rolnika ani w gospodarstwie domowym bezpośrednio związanym z tym gospodarstwem rolnym.
Jak wyjaśniają sądy orzekające w sprawach dotyczących objęcia ubezpieczeniem małżonka rolnika, przepis art. 5 ustawy opisuje domniemanie, zgodnie z którym małżonek rolnika pracuje także w gospodarstwie rolnym. Bardzo często jest tak, że KRUS dopiero po latach dowiaduje się o tym, że rolnik zawarł związek małżeński i nakazuje składać wyjaśnienia odnośnie pracy współmałżonka w gospodarstwie, chcąc objąć małżonka ubezpieczeniem i ściągnąć składki wstecz. Dlatego najbezpieczniej będzie po zawarciu przez Panią małżeństwa poinformować o tym KRUS oraz złożyć informację (oświadczenie), że Pani małżonek nie pracuje w gospodarstwie rolnym i jest emerytem pobierającym niemieckie świadczenie. Odnośnie zameldowania ma ono mniejsze znaczenie i KRUS może żądać wyjaśnień pomimo braku zameldowania Pani męża w Pani gospodarstwie.
Jeśli planuje Pani po zawarciu małżeństwa zmienić nazwisko, należy złożyć w KRUS stosowny druk (pn. wniosek o zmianę danych osoby zamieszkałej w Polsce).
Reasumując: Jeśli chodzi o Pani ubezpieczenie w KRUS, zawarcie małżeństwa nic nie zmienia. Jeśli planuje Pani zmienić nazwisko, należy poinformować KRUS o tej zmianie. Odnośnie objęcia Pani przyszłego męża ubezpieczeniem – istnieje ryzyko, że zgodnie z domniemaniem z art. 5 ustawy KRUS będzie chciał (możliwe, że nie od razu, ale w przyszłości, kiedy podejmie informację o zawarciu małżeństwa) objąć go obowiązkowym ubezpieczeniem. Zatem najbezpieczniej będzie poinformować ZUS w piśmie o zawarciu małżeństwa oraz o tym, że Pani mąż nie pracuje w Pani gospodarstwie i jest emerytem pobierającym niemieckie świadczenie.
Przykład 1: Anna, prowadząca gospodarstwo rolne w Polsce, postanowiła wyjść za mąż za Hansa, emeryta z Niemiec. Po ślubie Anna zgłosiła w KRUS, że Hans nie zamierza pracować w jej gospodarstwie, a jego jedynym źródłem dochodu pozostanie emerytura z Niemiec. Dzięki temu Anna mogła dalej opłacać swoje składki KRUS bez zmian, a Hans nie został objęty ubezpieczeniem.
Przykład 2: Ewa, 52-letnia rolniczka z Polski, wyszła za mąż za Franza, Niemca pobierającego emeryturę w swoim kraju. Chociaż Franz zameldował się u Ewy w Polsce, to ona poinformowała KRUS, że mąż nie będzie pomagał w gospodarstwie. Dzięki temu Ewa zachowała swoje ubezpieczenie rolnicze, a Franz nie został objęty składkami w Polsce.
Przykład 3: Maria, rolniczka od 20 lat, planowała małżeństwo z emerytowanym Niemcem, Peterem. Po ślubie postanowili mieszkać oddzielnie – Maria w Polsce, a Peter w Niemczech. Zgłosiła to do KRUS, oświadczając, że Peter nie ma zamiaru pracować w gospodarstwie. W ten sposób Maria nadal mogła opłacać swoje składki KRUS, a Peter nie musiał ich płacić.
Zawarcie małżeństwa z obywatelem Niemiec nie ma bezpośredniego wpływu na ubezpieczenie w KRUS, o ile małżonek nie pracuje w gospodarstwie rolnym. Warto jednak zgłosić fakt zawarcia małżeństwa do KRUS oraz złożyć oświadczenie, aby uniknąć ewentualnych przyszłych komplikacji związanych z objęciem współmałżonka ubezpieczeniem.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz przygotowanie pism dotyczących ubezpieczenia w KRUS, w tym w przypadku małżeństwa z obywatelem Unii Europejskiej. Nasi eksperci pomogą Ci zrozumieć Twoje prawa i uniknąć ewentualnych komplikacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
