Czy mogę odwołać darowiznę gospodarstwa rolnego?

Kiedy darowizna może zostać odwołana?

Poprzez darowiznę rozumie się umowę, na podstawie której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

W pewnych szczególnych okolicznościach darowizna może zostać odwołana. Zgodnie z art. 898 Kodeksu cywilnego darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności, przy czym musi ona mieć miejsce po zawarciu umowy darowizny.

Wspomniana rażąca niewdzięczność musi zostać uzasadniona. Brak w Kodeksie cywilnym wyjaśnienia, co należy rozumieć poprzez rażącą niewdzięczność, jednak przyjęło się, że jest to działanie, jak i zaniechanie będące rażącym naruszeniem norm społecznych i rodzinnych, takich jak: przemoc fizyczna czy psychiczna, znęcanie się, nieudzielenie pomocy, niewypełnienie obowiązku alimentacyjnego, przemoc psychiczna, zaniedbanie, kradzież czy oszustwo.

Zobacz również: Czy można cofnąć darowiznę gospodarstwa?

Rażąca niewdzięczność przyczyną odwołania darowizny

Jak wskazali sędziowie w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 15.05.2015 r. (sygn.: I ACa 1705/14):

„Dlatego pod pojęcie »rażącej niewdzięczności« podpadają przede wszystkim przestępstwa skierowane przeciwko życiu, zdrowiu, czci i godności osobistej, a wreszcie przeciwko majątku darczyńcy. Cechy rażącej niewdzięczności mogą mieć także inne zachowania wysoce nieprzyjazne, kierowane bezpośrednio wobec darczyńcy jak i także w stosunku do osoby jemu bliskiej. W każdym jednak przypadku niezależnie od tego, czy będą to działania, czy zaniechania obdarowanego wymagane jest ujawnienie po jego stronie zamiaru pokrzywdzenia darczyńcy. Zgodnie z powszechnie akceptowanym poglądem, nie mogą być uznane za rażącą niewdzięczność przykrości i krzywdy czynione impulsywnie, lecz mieszczące się w granicach zwykłych konfliktów życia. W świetle art. 898 § 1 K.c. nie można abstrahować również od przyczyn konfliktu między stronami. Pojęcie »niewdzięczności« wymaga analizy motywów określonych zachowań obdarowanego, w tym zwłaszcza tego, czy zachowania jego nie są powodowane czy wręcz prowokowane – wprost lub pośrednio – przez darczyńcę.”

Zobacz również: Podatek od darowizny nieruchomości

Oświadczenie darczyńcy o odwołaniu darowizny

Odwołanie darowizny następuje poprzez złożenie obdarowanemu oświadczenia na piśmie o odwołaniu darowizny. Pismo powinno zawierać uzasadnienie oraz, dodatkowo, żądanie zwrotu przekazanego przedmiotu.

Złożenie takiego oświadczenia możliwe jest w nieprzekraczalnym terminie roku od dnia, w którym darczyńca dowiedział się o dokonanym przez obdarowanego akcie niewdzięczności.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że możliwe jest odwołanie darowizny nieruchomości, jednakże musi dojść do rażącej niewdzięczności. W orzecznictwie przyjmuje się, że niezgoda w rodzinie i zwykłe konflikty nie mogą stanowić takiej podstawy.

Zobacz również: Czy można przepisać ziemię nie rolnikowi?

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 15.05.2015 r. sygn.: I ACa 1705/14

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.