• Data: 2024-07-15 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Potrzebuję porady w temacie zaliczenia pracownicy urodzonej w 1963 r. stażu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców. Czy na podstawie wymienionej dokumentacji można jej zaliczyć lata pracy w okresie od sierpnia 1979 r. do września 1982 w gospodarstwie rolnym rodziców: zaświadczenie starosty potwierdzające, że rodzice byli posiadaczami gruntu o pow. 2 ha, oświadczenie wnioskodawcy – opis prac gospodarskich, z tytułu wykonywanej pracy nie był pracownik ubezpieczony, zeznanie świadka potwierdzające wykonywaną pracę stałą, w pełnym wymiarze (8 godz. dziennie) i zeznanie drugiego świadka, a także postanowienie z sądu rejonowego, że ubiegająca się o zaliczenie pracy w gospodarstwie pracownica dziedziczy z mocy ustawy w całości.
Zasady wliczania okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy reguluje ustawa z dnia 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy. Zgodnie z jej art. 1:
„Ilekroć przepisy prawa lub postanowienia układu zbiorowego pracy albo porozumienia w sprawie zakładowego systemu wynagradzania przewidują wliczanie do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownika wynikające ze stosunku pracy, okresów zatrudnienia w innych zakładach pracy, do stażu tego wlicza się pracownikowi także:
1) okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie, prowadzonym przez współmałżonka,
2) przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy po ukończeniu 16 roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem,
3) przypadające po dniu 31 grudnia 1982 r. okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin”.
Pracownica zawnioskowała o zaliczenie jej lat pracy w gospodarstwie rolnym jej rodziców w okresie od sierpnia 1979 r. do września 1982 r. Jeśli w wymienionym okresie ukończyła już 16 lat, a następnie objęła je w posiadanie (odziedziczyła) i znów po objęciu prowadziła je osobiście, to można jej ów okres zaliczyć. Brakuje wyłącznie dowodu, że po odziedziczeniu gospodarstwa rodziców (tego samego, na którym wcześniej pracowała po ukończeniu 16 lat) rozpoczęła jego prowadzenie osobiście lub z mężem (np. w zeznaniach świadków lub w zaświadczeniu z gminy). W dowodach brakuje również zaświadczenia gminy, o jakim mowa w art. 2 ust. 1, tj. odmawiającego wydania zaświadczenia stwierdzającego pracę w gospodarstwie rolnym. Dopiero bowiem odmowa pozwala udowodnić wnioskowany okres zeznaniami świadków.
Nadto NSA w wyroku z 7 marca 2013 r., I OSK 1557/12, wskazuje: „Przepis art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy nie uzależnia możliwości wliczenia okresu pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do okresu, od którego zależą uprawnienia pracownicze, od wymiaru czasu poświęconego na pracę w tym gospodarstwie. Oznacza to, że można zaliczyć i taki okres, który był łączony z nauką w stacjonarnej, wieczorowej i zaocznej szkole ponadpodstawowej. Praca w gospodarstwie nie była wykonywana, jeżeli pracownik uczył się w szkole oddalonej od miejsca zamieszkania w odległości wykluczającej codzienny powrót do domu i mieszkał w internacie czy akademiku”.
Należy więc zweryfikować, czy we wnioskowanym okresie pracownica miała do szkoły blisko, tj. do 30 km, co faktycznie umożliwiało jej pracę codziennie na roli po tyle godzin.
Pani Anna - pomoc w gospodarstwie rodziców podczas szkoły średniej
Pani Anna urodziła się w 1963 roku i w wieku 16 lat, w sierpniu 1979 roku, rozpoczęła pracę w gospodarstwie rolnym swoich rodziców. Gospodarstwo to miało powierzchnię 2 ha. Pracowała tam do września 1982 roku, kiedy to ukończyła szkołę średnią. Codziennie po szkole pomagała w pracach rolnych, takich jak zbieranie plonów, karmienie zwierząt czy prace porządkowe. Mieszkała niedaleko szkoły, co pozwalało jej codziennie wracać do domu i pracować w gospodarstwie. Wniosek o zaliczenie tego okresu do stażu pracy poparła oświadczeniem, zeznaniami świadków oraz zaświadczeniem starosty.
Pan Jan - pełny wymiar pracy w gospodarstwie rodziców
Pan Jan, również urodzony w 1963 roku, od sierpnia 1979 roku do września 1982 roku pracował w gospodarstwie swoich rodziców, które miało powierzchnię 2 ha. W odróżnieniu od Pani Anny, Pan Jan nie uczęszczał do szkoły, lecz pracował na pełny etat, wykonując różnorodne prace rolnicze: uprawiał ziemię, zajmował się hodowlą zwierząt oraz naprawiał sprzęt rolniczy. Jego rodzice zmarli w 1982 roku, a on sam przejął gospodarstwo, prowadząc je dalej. Na podstawie zaświadczenia starosty, oświadczenia oraz zeznań świadków, wnioskował o zaliczenie tego okresu do stażu pracy.
Pani Maria - praca w gospodarstwie i dziedziczenie
Pani Maria urodziła się w 1963 roku i od 16 roku życia, czyli od sierpnia 1979 roku, pomagała rodzicom w ich gospodarstwie rolnym o powierzchni 2 ha. Pracowała tam do września 1982 roku, jednocześnie uczęszczając do szkoły z internatem oddalonej o 20 km, co pozwalało jej wracać do domu na weekendy i wakacje, by pomagać w gospodarstwie. W 1983 roku jej rodzice przepisali jej gospodarstwo, które prowadziła dalej wraz ze swoim mężem. Dokumentacja obejmuje zaświadczenie starosty, oświadczenie wnioskodawcy oraz zeznania dwóch świadków, co umożliwia zaliczenie tego okresu do jej stażu pracy.
Okresy pracy w gospodarstwie rolnym rodziców mogą zostać zaliczone do pracowniczego stażu pracy, pod warunkiem spełnienia określonych wymogów dokumentacyjnych i dowodowych. Kluczowe jest udokumentowanie pracy po ukończeniu 16 roku życia oraz, w przypadku dziedziczenia, potwierdzenie prowadzenia gospodarstwa. Dzięki odpowiednim zaświadczeniom, oświadczeniom i zeznaniom świadków, pracownicy mogą skutecznie ubiegać się o zaliczenie tych okresów do swojego stażu pracy.
Potrzebujesz pomocy prawnej w zaliczeniu stażu pracy w gospodarstwie rolnym? Skontaktuj się z nami online, a nasi prawnicy przygotują dla Ciebie niezbędne pisma i udzielą profesjonalnych porad. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24
2. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 7 marca 2013 r., I OSK 1557/12
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika
