• Autor: Wioletta Dyl
Cztery lata temu otrzymałem od rodziców w formie darowizny gospodarstwo rolne (7,5 ha) wraz z budynkiem mieszkalnym i budynkami gospodarczymi. Rodzice cały czas mieszkają na terenie gospodarstwa, ziemia jest uprawiana i otrzymują dopłaty bezpośrednie z ARiMR. Moja mama posiada wszelkie upoważnienia do reprezentowania mnie. Rodzice nie byli rolnikami, nie opłacali KRUS, ja również nie opłacam składek KRUS. Od pięciu lat mieszkam na stałe i pracuję w Egipcie, jednak mój adres zameldowania jest w Polsce, we wspomnianej nieruchomości. Czy moi rodzice mogą uprawiać ziemię i otrzymywać dopłaty bezpośrednie z ARiMR do gruntów, nawet jeśli nie przebywam w Polsce?
Warunki przyznania płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego określone zostały w art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 5 lutego 2005 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego (Dz. U. z 2015 r., poz. 1551, z późn. zm.), zgodnie z którym rolnikowi przysługuje jednolita płatność obszarowa do będącej w jego posiadaniu w dniu 31 maja roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie tej płatności, powierzchnia gruntów rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, kwalifikujących się do objęcia tą płatnością, jeżeli:
Trzeba pamiętać, że tylko łączne spełnienie przez rolnika wszystkich przesłanek ustawowych, stanowi podstawę do przyznania przedmiotowej płatności.
Zobacz również: Czym się różni konto rolnicze od zwykłego?
Płatności bezpośrednie do gruntów rolnych przysługują rolnikowi, przez którego należy rozumieć osobę fizyczną (z prawną dajemy sobie na razie spokój), której gospodarstwo znajduje się na terenie Wspólnoty oraz która prowadzi działalność rolniczą, a także której został nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Zatem osoba płacąca podatek rolny (nie musi opłacać KRUS-u), posiadająca co najmniej 1 ha ziemi, kwalifikuje się do uzyskiwania dopłat do gruntów.
Natomiast działalność rolnicza oznacza produkcję, hodowlę lub uprawę produktów rolnych, włączając w to zbiory, dojenie, chów zwierząt oraz utrzymywanie zwierząt do celów gospodarskich lub utrzymywanie gruntów w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska.
Z kolei pojęcie „posiadania” zostało zdefiniowane w art. 336 Kodeksu cywilnego jako stan faktyczny, związany z wykonywaniem władztwa nad rzeczą wraz z wolą wykonywania uprawnienia dla siebie. Za posiadacza rzeczy uważa się tego, kto nią faktycznie włada jako właściciel (posiadacz samoistny), jak i tego, kto nią włada jako użytkownik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny). Istotą płatności obszarowych jest to, że są one przyznawane osobie, która rzeczywiście uprawia grunty rolne, tzn. decyduje, jakie rośliny uprawiać i swobodnie dokonuje odpowiednich zabiegów agrotechnicznych, zbiera plony oraz utrzymuje grunty zgodnie z normami i wymogami. Płatności przysługują faktycznemu użytkownikowi, który wykonuje wszelkie czynności niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa. Mogą nimi być działania organizacyjne, kierownicze, jak i osobiste zaangażowanie w bezpośrednim wykonywaniu pracy fizycznej w gospodarstwie. Prowadzenie działalności rolniczej nie musi polegać tylko na „własnoręcznym” prowadzeniu prac polowych, ale obejmuje również swobodne decydowanie o tym, jakie rośliny uprawiać, jakich należy dokonywać zabiegów agrotechnicznych, zbieranie samodzielnie bądź przy udziale innych osób plonów itp. W przypadku gdy działki użytkuje inna osoba niż właściciel, dzierżawca, wówczas ma ona prawo pobierać dopłaty do tych działek. Zatem Pana rodzice, którzy pełnią czynności zarządcze (są zarządcą gruntów), są jak najbardziej uprawnieni do pobierania dopłat. Dopłaty nie są przewidziane dla właścicieli, którzy dysponują jedynie tytułem własności, natomiast ani oni sami, ani wskazana przez nich osoba nie zajmuje się produkcją rolną.
Zobacz również: Czy młody rolnik może kupić ziemię od rodziców?
Przypomnę tylko, że rolnik (tutaj: Pana rodzice), który stara się o przyznanie płatności, jest zobowiązany zadeklarować wszystkie grunty rolne będące w jego posiadaniu (nie własności), niezależnie od tego, czy ubiega się o przyznanie płatności do tych gruntów. Podstawowym źródłem informacji zarówno dla pracowników Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jak i dla rolników starających się o płatności bezpośrednie, jest ustawa o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego. Na podstawie art. 4 tej ustawy ARiMR jako agencja płatnicza, realizuje zadania i kompetencje agencji płatniczej w zakresie płatności bezpośredniej i płatności uzupełniających, które są ujęte wspólną nazwą „płatności obszarowe”.
Zobacz również: Jak sprawdzić czy działka jest budowlana czy rolna?
Rolnik, chcąc skorzystać z przysługującego mu prawa do otrzymania jednolitej płatności obszarowej, musi spełniać określone warunki. Przede wszystkim musi wykazać, że grunty rolne wchodzące w skład gospodarstwa rolnego kwalifikują się do objęcia powyższą płatnością, co oznacza, że posiada działki rolne o łącznej powierzchni nie mniejszej niż określona przez Rzeczpospolitą Polskę podana w rozporządzeniu nr 1973/2004, a także wszystkie grunty rolne są utrzymywane zgodnie z normami przez cały rok kalendarzowy, w którym został złożony wniosek o przyznanie tej płatności, oraz został mu nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Należy pamiętać, że owa płatność obszarowa jest przyznawana na wniosek samego zainteresowanego.
W przypadku natomiast stwierdzenia przez ARiMR nieprawidłowości we wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich do gruntów rolnych – do wnioskodawcy zostaje wysłane „wezwanie do usunięcia braków” bądź „wezwanie do złożenia wyjaśnień”, a to byłoby możliwe przy zmianie klasyfikacji gruntów ornych (rolnych) na inne.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Wioletta Dyl
Radca prawny, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego, nowych technologii, ochrony danych osobowych, a także prawa konkurencji, podatkowego i pracy. Zajmuje się również sporządzaniem regulaminów oraz umów, szczególnie z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego, które jest jej pasją. Posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie prawne, obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika
