• Autor: Janusz Polanowski
Rodzice wydzierżawili pole celem otrzymania renty dla mamy z uwagi na stan zdrowia. Umowa zawarta była na 10 lat. Termin mijał 12 marca br., więc kolejną umowę z tym samym dzierżawcą zawarto 3 maja–- zarejestrowano ją w urzędzie gminy i oddano do KRUS-u. KRUS Katowice w dnia 13 marca stwierdził, że sprawa nie jest zarejestrowana w starostwie powiatowym, o czym nikt wcześniej nie poinformował, a wniosek został na miejscu oddania uznany za kompletny. Czemu muszę tę kolejną umowę rejestrować w UG i starostwie?
Odnośnie do Pani słów, ustawodawca wymaga, by umowa dzierżawy została zgłoszona do ewidencji gruntów i budynków. Pani słowa jednoznacznie wskazują na to, że wcześniej ktoś z Państwa grona (np. Pani) miał świadomość tego obowiązku prawnego. Skoro poprzednią umowę dzierżawy zawarto na czas oznaczony, to organ administracji publicznej – a takim jest Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) – miał obowiązek brać pod uwagę czas, na który zawarto tamtą umowę dzierżawy (zgłoszoną do starostwa).
Jeden z przepisów przejściowych ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników – a konkretnie jej art.117 – stanowi: „umowy dzierżawy, zawarte stosownie do art. 2 pkt 6 lit. b ustawy powołanej w art. 122, podlegają rejestracji w ewidencji gruntów i budynków. Zgłoszenia umowy do ewidencji dokonuje wójt gminy, w której sporządzono umowę”. Zawarte w tym przepisie odesłanie dotyczy umów dzierżawy, które zawarto w czasie obowiązywania wcześniejszej ustawy z zakresu ubezpieczenia społecznego rolników – wobec tego poza zakresem właściwości wójta jest zgłaszanie do ewidencji gruntów i budynków umów dzierżawy, które zawarto w czasie obowiązywania aktualnie obowiązującej ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Lektura tejże ustawy pozwala stwierdzić, że również poza zakresem kompetencji (a więc zespołu uprawnień i obowiązków) Kasy Ubezpieczenia Społecznego Rolników jest zgłaszanie umów dzierżawy do ewidencji gruntów i budynków (prowadzonej przez jednostki samorządu terytorialnego szczebla powiatowego). Organa władzy publicznej są zobowiązane działać na podstawie i w granicach prawa; chodzi o zasadę praworządności (zasadę legalizmu), wyrażoną w artykule 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Przez wzgląd na przepisy prawne, nie sposób domagać się (zwłaszcza na drodze prawnej), by to Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego zgłaszała umowy dzierżawy do ewidencji gruntów i budynków. Nadużycie uprawnień może mieć poważne skutki (prawne lub dyscyplinarne); nawet niekiedy zdarza się powiadamianie organów ścigania o nadużyciu uprawnień – zagrożonego karą na podstawie artykułu 231 Kodeksu karnego – przez kogoś, komu urzędnik starał się pomóc w taki sposób, więc spora część urzędników za zasadne uważa unikanie nadgorliwości, także przez wzgląd na chęć utrzymania pracy (będącej zazwyczaj bardzo istotnym źródłem utrzymania).
Zobacz również: Dzierżawa ziemi a KRUS
Ktoś z urzędników KRUS powiadomił Pani rodziców o wymagającym uzupełnienia braku – czyli o potrzebie zgłoszenia aktualnej umowy dzierżawy do ewidencji gruntów i budynków. To dobrze, że powiadomiono Pani rodziców szybko – czyli dając szansę na spełnienie wymogu ustawowego. Prawdopodobnie z takim zamiarem przekazano informację telefonicznie; mogłoby być o wiele gorzej, gdyby została wydana decyzja administracyjna odnośnie doświadczeń Pani rodzicom wypłacanych. Należy niezwłocznie (to jest bez zbędnej zwłoki) powiadomić organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków na odnośnym terenie o umowie dzierżawy; przydać się może także zawiadomienie właściwego oddziału terenowego KRUS o zgłoszeniu nowej umowy dzierżawy do ewidencji gruntów i budynków. Ważne sprawy dobrze jest załatwiać na piśmie; pisma należy składać za pokwitowaniem ich przyjęcia przez sekretariat lub biuro (podawcze) instytucji albo wysyłać listami poleconymi (najlepiej z opcją „za zwrotnym potwierdzeniem odbioru”).
Ośmielam się zwrócić Pani uwagę na to, że za parę tygodni zapewne będzie przez władze publiczne (a także media) świętowana 30. rocznica wyborów parlamentarnych, które ściśle wiążą się z oficjalnym przywróceniem w Polsce kapitalizmu. Ustrój ten – szczególnie w wersji liberalnej –charakteryzuje (między innymi) wymóg dbania o swe własne sprawy. Niezależnie od poglądów z tym związanych, takie są fakty: w Polsce jest kapitalizm i to, co się z nim wiąże. Zgodnie z „logiką kapitalizmu” na Pani rodzicach – jako osobach, którym zależy na otrzymywaniu świadczenia (w pełnej wysokości) – spoczywa obowiązek spełnienia wymogów ustawowych (w tym wymóg zgłoszenia nowej umowy dzierżawy do ewidencji gruntów i budynków); oczywiście Pani rodzice są uprawnieni skorzystać z pomocy (np. przez Panią udzielonej) przy spełnianiu wymogów prawnych.
Proponuję skontaktować się telefonicznie z właściwym oddziałem terenowym KRUS i zapytać, do kiedy będą czekać z wydaniem (z urzędu) decyzji o wstrzymaniu świadczeń i wcześniej dopełnić prawnie wymagany wymóg( a ponadto, ze względów praktycznych, powiadomić o tym KRUS). Wprawdzie decyzje o zawieszeniu lub wstrzymaniu wypłaty świadczenia wydaje się z urzędu (art. 44 ustęp 4 w związku z art. 36 ustęp 1 punkt 5 ww. ustawy), ale być może rozsądny urzędnik (widząc w otrzymanych dokumentach nową umowę dzierżawy) powiadomił telefonicznie Pani rodziców o prawnym wymogu zgłoszenia umowy dzierżawy do ewidencji gruntów i budynków.
Gdyby doszło do zawieszenia lub wstrzymania wypłaty świadczeń, to proszę pamiętać o treści artykułu 44 ustęp 5 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników: Wznowienie zawieszonej lub wstrzymanej wypłaty świadczenia bądź jego części następuje na wniosek. Zwracam uwagę także na brzmienie artykułu 58 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego: „prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu”. Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin. Jest to jeden z przepisów o przywróceniu terminu (od art. 58 do art. 60). Oczywiście Pani rodzicom przysługuje uprawnienie do złożenia skargi lub żądania wyjaśnienia. Adresat takiego wystąpienia (np. KRUS lub minister właściwy do spraw rolnictwa) powinien odnieść się do niego, zaś pracownik KRUS, którego dotyczyłaby (teraz ewentualna) skarga, również miałby możność skorzystać z przysługujących mu uprawnień.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Janusz Polanowski
Prawnik – absolwent Wydziału Prawa i Administracji UMCS w Lublinie. Łączy zainteresowania naukowe z zagadnieniami praktycznymi, co szczególnie dotyczy prawa Republiki Czeskiej oraz Republiki Słowackiej. Naszym Klientom udziela odpowiedzi na pytania również z zakresu prawa polskiego, w tym cywilnego (głównie rzeczowego i spadkowego) oraz rodzinnego. Występował przed różnymi organami władzy publicznej, w tym przed sądami (powszechnymi i administracyjnymi) – zarówno pierwszej, jak i drugiej instancji. Uczestniczył też w licznych konferencjach naukowych, w tym międzynarodowych, i przebywał za granicą w celach naukowych. Ma doświadczenie w nauczaniu (zwłaszcza prawa) oraz uzyskał uprawnienia pedagogiczne.
Zapytaj prawnika