• Data: 2024-09-12 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Moja małżonka od dziecka była ubezpieczona jako domownik w KRUS-ie. Z racji choroby i operacji, którą przeszła w dzieciństwie, w chwili obecnej pobiera stałą rentę z KRUS-u, gdyż jest stale niezdolna do pracy na roli. Ja, jej mąż, jestem ubezpieczony w ZUS-ie. Problem polega na tym, iż moi rodzice chcą mi podarować część swojej ziemi rolnej. Okazuje się, że niby ja nie mogę posiadać na siebie żadnej ziemi rolnej, gdyż automatycznie KRUS zabierze rentę żonie. Proszę o informacje, czy to prawda że posiadanie ziemi przez męża, pozbawi żonę renty z KRUS?
Otóż jeśli emeryt lub rencista lub jego małżonek jest właścicielem (współwłaścicielem) albo ma w swoim posiadaniu gospodarstwo rolne, wypłata emerytury lub renty rolniczej ulega częściowemu zawieszeniu.
Wynika to z art. 28 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, który stanowi:
„1. Wypłata emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia ulega częściowemu zawieszeniu na zasadach określonych w ust. 2–8, jeżeli emeryt lub rencista prowadzi działalność rolniczą.
2. Zawieszenie wypłaty dotyczy:
1) części uzupełniającej emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy,
2) emerytury lub renty inwalidzkiej z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin w części równej 95% emerytury podstawowej
– i obejmuje całość lub określony ułamek tej części świadczenia; ilekroć w ust. 3 i 5–7 jest mowa o zawieszeniu wypłaty w całości, w połowie albo w jednej czwartej – rozumie się odpowiednio zawieszenie wypłaty tej części świadczenia, jej połowy albo jednej czwartej.
3. Wypłata ulega zawieszeniu w całości, jeżeli emeryt lub rencista nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, z zastrzeżeniem ust. 5–7 i 9–11.
4. Uznaje się, że emeryt lub rencista zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego, nie uwzględniając:
1) gruntów wydzierżawionych, na podstawie umowy pisemnej zawartej co najmniej na 10 lat, której zawarcie potwierdził wójt, właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotu dzierżawy, osobie niebędącej:
a) małżonkiem emeryta lub rencisty,
b) jego zstępnym lub pasierbem,
c) osobą pozostającą z emerytem lub rencistą we wspólnym gospodarstwie domowym,
d) małżonkiem osoby, o której mowa w lit. b lub c;
2) gruntów trwale wyłączonych z produkcji rolniczej na podstawie odrębnych przepisów, w tym zalesionych gruntów rolnych;
3) gruntów i działów specjalnych należących do małżonka, z którym emeryt lub rencista zawarł związek małżeński po ustaleniu prawa do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia;
4) własności (udziału we współwłasności) nieustalonej odpowiednimi dokumentami urzędowymi, jeżeli grunty będące przedmiotem tej własności (współwłasności) nie znajdują się w posiadaniu rolnika lub jego małżonka
5. Jeżeli emeryt lub rencista jest długotrwale niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy rolniczej albo rolniczej choroby zawodowej, wypłata świadczenia przez okres dwóch lat od tego wypadku albo od zachorowania na tę chorobę ulega zawieszeniu tylko w połowie”.
Zgodnie zaś z ustawą z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku „za gospodarstwo rolne uznaje się obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej”.
Zobacz również: Ustna umowa dzierżawy a KRUS
Jeśli zatem rodzice darują Panu ziemię rolną, w wyniku czego będzie Pan posiadał ziemię rolną przekraczająca 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, to wówczas wypłata renty żony z KRUS-u ulegnie zawieszeniu przez cały okres, gdy będzie Pan w posiadaniu tej ziemi. Owo zawieszenie nie nastąpi lub wypłata renty zostanie wznowiona, gdy np. wydzierżawi Pan owe grunty rolne na podstawie umowy pisemnej zawartej co najmniej na 10 lat, której zawarcie potwierdzi wójt, właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotu dzierżawy, osobie niebędącej Pana dzieckiem, pasierbem – czyli osobie obcej, lub gdy je Pan sprzeda. Przesłankę uznania, iż nastąpiło zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej w rozumieniu art. 28 ust. 4 pkt 1 ustawy jest zatem ustalenie, iż gospodarstwo rolne zostało na podstawie umowy dzierżawy zawartej przez rolnika (jego małżonka) wydzierżawione na okres co najmniej 10 lat, osobie obcej, z którą rolnik nie pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym, a umowa ta została zgłoszona do ewidencji gruntów i budynków.
Oczywiście jest też wykładnia mniejszościowa, zgodnie z którą skoro Pana żona nie prowadzi działalności rolniczej, to renta nie ulegnie zawieszeniu. Trzeba spytać w KRUS-ie, jaką stosuje wykładnię. Być może korzystną dla Państwa. Niemniej, zgodnie z ustępem 4 art. 28 co do zasady, o ile Pan będzie posiadaczem ziemi rolnej, o tyle prawo do renty dla żony przez ten okres będzie podlegało zawieszeniu.
Zobacz również: Renta KRUS a posiadanie ziemi
Pan Jan i jego żona Anna mieszkają na wsi, gdzie Anna od lat jest ubezpieczona w KRUS-ie jako domownik. Anna, z powodu choroby, pobiera rentę rolniczą. Jan otrzymał od swoich rodziców ziemię rolną o powierzchni 2 hektarów. Niestety, po przyjęciu tej darowizny renta Anny została zawieszona, ponieważ prawo zakłada, że żona osoby posiadającej ziemię rolną nie może jednocześnie pobierać renty z KRUS. W tej sytuacji Jan postanowił wydzierżawić ziemię, aby Anna mogła ponownie otrzymywać rentę.
Pani Ewa pobiera rentę rolniczą z KRUS-u z tytułu niezdolności do pracy. Jej mąż, Marek, który nie był nigdy ubezpieczony w KRUS, zdecydował się kupić działkę rolną o powierzchni 1,5 ha, by ją uprawiać. Niestety, po nabyciu ziemi KRUS wstrzymał wypłatę renty Ewie, co było dla rodziny niespodzianką. Dopiero po rozmowie z doradcą KRUS zrozumieli, że mogą zawrzeć długoterminową umowę dzierżawy, aby przywrócić wypłatę renty.
Pan Andrzej, będąc mężem rencistki z KRUS, otrzymał w spadku gospodarstwo rolne o powierzchni 3 hektarów. Po przejęciu ziemi renta jego żony została zawieszona. Po konsultacji z prawnikiem zdecydowali się przekazać ziemię w darowiźnie swojemu synowi, który nie prowadził działalności rolniczej. Dzięki temu renta została wznowiona, a ziemia pozostała w rodzinie.
Posiadanie ziemi rolnej przez męża rencistki z KRUS może prowadzić do zawieszenia wypłaty renty, nawet jeśli sama rencistka nie prowadzi działalności rolniczej. Istnieją jednak możliwości uniknięcia zawieszenia, takie jak wydzierżawienie ziemi na odpowiednich warunkach. Przed podjęciem decyzji o przyjęciu ziemi warto skonsultować się z KRUS, aby uniknąć nieoczekiwanych konsekwencji finansowych.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism dotyczących rent KRUS, własności ziemi i spraw związanych z ubezpieczeniem rolniczym, zapewniając szybkie i rzetelne wsparcie dostosowane do Twojej sytuacji. Skontaktuj się z nami, aby rozwiać wszelkie wątpliwości prawne! Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika
