• Data: 2022-02-14 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Proszę o poradę w sprawie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej. W rejestrze członków widnieje zmarła w lata temu osoba. Nie został wypłacony udział. Pytania:
1) Od kiedy biegnie termin przedawnienia roszczenia o wypłatę udziału? Czy jest to data śmierci członka spółdzielni czy data skreślenia przez WZ tej osoby?
2) Czy żona zmarłego wskazana w deklaracji może przejąć udział w oparciu o art. 16a?
3) Czy osoba nieżyjąca bierze udział w podziale dochodu?
Żona nie zgłosiła roszczenia do dnia dzisiejszego.
Zgodnie z art. 16a ustawy Prawo spółdzielcze spadkobierca zmarłego członka spółdzielni dziedziczy udziały, jeżeli jest członkiem spółdzielni lub złożył deklarację przystąpienia do spółdzielni. Jeżeli spadkobierców jest więcej niż jeden, powinni oni wskazać jednego spośród siebie, który uzyskuje prawo do udziałów, chyba że podzielą oni udziały między tych spadkobierców, którzy złożyli deklarację przystąpienia do spółdzielni. Spółdzielnia nie może odmówić przyjęcia w poczet członków spadkobierców dziedziczących udziały, jeżeli odpowiadają oni wymogom określonym w statucie.
Zobacz również: Likwidacja kółka rolniczego
Zgodnie z art. 29 § 1 ww. ustawy roszczenia o wypłatę udziałów, udziału w nadwyżce bilansowej oraz z tytułu zwrotu wkładów albo ich równowartości pieniężnej ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat. Dla określonego w ustawie Prawo spółdzielcze 3-letniego terminu przedawnienia jako termin wymagalności roszczenia o zwrot udziałów należy przyjąć datę ustania członkostwa zmarłego. Członkostwo zaś ustaje z chwilą śmierci osoby zmarłej. Członkostwo jest bowiem bardzo ściśle związane z osobą, której przysługiwało i nie przechodzi ono na spadkobierców. Osoby, które chcą skorzystać z dobrodziejstw jakie związane są z należeniem do spółdzielni, muszą złożyć deklarację członkowską i zostać przyjęci w poczet członków spółdzielni. Z tego powodu stoję na stanowisku, że o ile status spółdzielni nie stanowi inaczej, o tyle owe roszczenie rozpoczyna swój bieg z chwilą śmierci zmarłego członka. Potwierdza to także brzmienie art. 25 § 1 ustawy, który to wskazuje, że członka zmarłego skreśla się z rejestru członków spółdzielni ze skutkiem od dnia, w którym nastąpiła śmierć. A zatem nawet gdy skreślenie nastąpi później, ma ono tylko charakter deklaratywny, bowiem ustanie członkostwa następuje z datą śmierci.
Zgodnie z art. 16a jeśli żona jest spadkobiercą i złoży deklarację przystąpienia do spółdzielni, to dziedziczy udziały po zmarłym. Niemniej, jeśli prócz żony są inni spadkobiercy, to powinni oni wskazać jednego spośród siebie, który uzyskuje prawo do udziałów, chyba że podzielą oni udziały między tych spadkobierców, którzy złożyli deklarację przystąpienia do spółdzielni. Spółdzielnia nie może odmówić przyjęcia w poczet członków spadkobierców dziedziczących udziały, jeżeli odpowiadają oni wymogom określonym w statucie.
Przy spełnieniu powyższych warunków żona składającą deklarację może dziedziczyć udział męża (kwestia zbadania, czy są inni spadkobiercy).
Zgodnie z art. 158 § 1 członkowie wynagradzani są za pracę w formie udziału w dochodzie podzielnym stosownie do wkładu ich pracy. Skoro członkostwo ustaje z chwilą śmierci (zawsze, nawet gdy wykreślenie nastąpi po tej dacie), to z tą datą zmarły nie jest członkiem, a zatem nie ma prawa do udziału w dochodzie. A zatem przy dochodzie (prawie do niego) ustala się aktualną liczbę członków spółdzielni.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika