• Data: 2024-11-24 • Autor: Monika Jakubas
Posiadam 3 działki rolne o powierzchni około 2700 m2 każda, co daje w sumie około 8100 m2. Planuję kupić jeszcze jedną działkę rolną o powierzchni około 2500 m2, ale wtedy mój areał przekroczy 1 ha. Dodam, że nie jestem rolnikiem i nie mam wykształcenia rolniczego. Czy działki rolne poniżej 30 arów wliczają się do sumarycznego areału rolnego? Czy dobrze rozumiem, że jeśli areał łączny wyniesie więcej niż 1 ha, to będę zobowiązany do prowadzenia tam działalności rolnej? Innymi słowy, czy mogę sobie kupić np. 100 działek rolnych po 3000 m2 każda, których łącznie powierzchnia przekracza 1 ha, i nie prowadzić tam działalności rolnej?
Zacznę od końca, bo tak najłatwiej będzie mi po kolei odpowiedzieć na Pana pytania.
Zgodnie z art. 1a pkt 1 lit. b ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego „przepisów tej ustawy nie stosuje się do nieruchomości rolnych, w których powierzchnia użytków rolnych jest mniejsza niż 0,3 ha”. Czyli co do zasady, jeśli będzie Pan podpisywał u notariusza pojedynczą umowę nabycia takiej nieruchomości mniejszej niż 0,3 ha, to notariusza nie interesują żadne wymogi i tematy dotyczące tej ustawy. Czyli teoretycznie może Pan kupić wiele takich działek.
W przypadku nabywania takich działek od jednego podmiotu tym samym aktem notarialnym albo kilkoma w niewielkim odstępstwie czasu w końcu powstałaby wątpliwość, czy Pana postępowanie nie zmierza do obejścia przepisów dotyczących nabywania nieruchomości rolnych.
Takie sytuacje, w których KOWR wnosił o stwierdzenie nieważności umowy nabycia nieruchomości rolnych, już się zdarzały. Powstały one na gruncie większych działek – takich poniżej 1 ha, które nabywały podmioty niebędące rolnikami, a zastrzeżony był tylko pierwokup na rzecz KOWR. Takich umów było kilka z rzędu i KOWR doszedł do wniosku, że jest to obejście ustawy.
Przepisy są tak skonstruowane, że jeśli nabyłby Pan działkę 0,4 ha, wtedy byłby Pan zobowiązany do prowadzenia gospodarstwa rolnego, pomimo że nie jest Pan rolnikiem, chyba że można by udowodnić, że funkcjonalnie nabywane grunty nie mogą utworzyć gospodarstwa rolnego (jeden grunt jest w Małopolsce, a drugi na przykład na Pomorzu).
Na koniec muszę dodać, że chociaż zajmuję się prawem rolnym i zapoznałam się z wieloma komentarzami, wyrokami i publikacjami, nigdy nie jestem w stanie przewidzieć na 100% postępowania KOWR. Stanowisko przedstawiane przez tę instytucję jest wielokrotnie sprzeczne z wyrokami sądów (w tym Sądu Najwyższego) zapadającymi w ich sprawach.
Natomiast w Pana przypadku ustawa mówi wprost, że przepisów tej ustawy nie stosuje się do nieruchomości rolnych, w których powierzchnia użytków rolnych jest mniejsza niż 0,3 ha, zatem przy zastrzeżeniach zawartych w punkcie pierwszym nie będzie Pan zobowiązany do prowadzenia tego gospodarstwa.
Jednak różnie może wyglądać sytuacja, gdy będzie Pan chciał zbyć nieruchomość w całości lub częściach bez przeprowadzenia odrolnienia części. Wtedy już zakazy związane ze zbyciem nieruchomości rolnej mogą zostać uwzględnione przez notariusza.
Pani Anna planuje zakup kilku działek rolnych, które są rozproszone na terenie województwa mazowieckiego. Każda z działek ma powierzchnię około 2800 m², co łącznie daje ponad 1 ha. Pani Anna nie posiada wykształcenia rolniczego i nie prowadzi działalności rolniczej, ale nabywa te działki z zamiarem ich wykorzystania jako tereny rekreacyjne. Pani Anna nie jest świadoma, że osiągnięcie powierzchni przekraczającej 1 ha może zobowiązać ją do prowadzenia gospodarstwa rolnego lub udokumentowania innych okoliczności zgodnych z wymogami ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.
Pan Marek jest osobą prywatną, która kupiła dwie działki rolne o powierzchni 2900 m² każda, zlokalizowane w sąsiadujących miejscowościach. Chcąc powiększyć swoje tereny rekreacyjne, Pan Marek kupił trzecią działkę o powierzchni 2500 m². Po nabyciu tej działki, łączna powierzchnia posiadanych przez niego gruntów wyniosła 8300 m², co oznacza przekroczenie progu 1 ha. Ponieważ Pan Marek nie jest rolnikiem, pojawił się problem z obowiązkiem prowadzenia działalności rolniczej lub uzyskania zgody KOWR na dalsze nabycie.
Pani Katarzyna kupiła kilka działek rolnych, każda o powierzchni około 2700 m², rozlokowanych w różnych częściach województwa dolnośląskiego. Działki te nabyła z zamiarem ich stopniowego przekształcenia na budowlane, aby zwiększyć wartość swojego majątku. Jednakże, w wyniku przekroczenia 1 ha łącznej powierzchni, Pani Katarzyna stanęła przed koniecznością udowodnienia przed KOWR, że nabywane grunty nie tworzą funkcjonalnie jednego gospodarstwa rolnego, co stanowiłoby obejście przepisów.
Zakup kilku działek rolnych o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha może rodzić obowiązek prowadzenia gospodarstwa rolnego lub uzyskania zgody KOWR, nawet jeśli poszczególne działki są mniejsze niż 0,3 ha. Warto dobrze zaplanować zakupy oraz sprawdzić, czy nabywane grunty spełniają wymogi ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, aby uniknąć komplikacji prawnych.
Aby skorzystać z naszych usług i uzyskać poradę prawną lub przygotować odpowiednie pismo, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego - Dz.U. 2003 nr 64 poz. 592
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
