• Autor: Marcin Sądej
Prowadzę firmę wykonującą różne usługi budowlane. Chciałbym zlecać znajomemu rozliczającemu się w KRUS wykonywanie remontów małych mieszkań na podstawie umowy o dzieło. Czy w takiej sytuacji traci on ubezpieczenie w KRUS? Czy są jakieś obwarowania kwotowe co do wysokości wynagrodzenia? Czy mój znajomy może skorzystać z 50-procentowych kosztów uzyskania przychodu? Czy jego wynagrodzenie stanowi koszt uzyskania przychodu w mojej firmie? Czy jestem zobowiązany do zapłaty za niego jakichkolwiek składek? Ponadto chciałbym się dowiedzieć, czy jeśli ja jako przedsiębiorca wystawię klientowi, któremu wykonałem remont, fakturę za usługę remontu, którą de facto wykonał znajomy, to wtedy ta usługa ma ośmioprocentowy VAT, a ja mogę skorzystać ze zwrotu podatku VAT zapłaconego za materiały, które mają 23-procentowy VAT?
Praca na umowę o dzieło nie spowoduje utraty prawa do ubezpieczenia KRUS. Aby pozostać w ubezpieczeniu rolników, nie można podejmować takiej pracy, która powoduje powstanie obowiązku ubezpieczeń społecznych w ZUS.
Powszechny system ubezpieczeń, w ramach którego składki są opłacane w ZUS, ma bowiem pierwszeństwo przed systemem ubezpieczenia rolniczego. Praca na podstawie umowy o dzieło nie została wymieniona jako tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych w ZUS, w związku z czym osoba wykonująca pracę na podstawie takiej umowy może pozostać w KRUS. Nie ma również żadnych limitów kwotowych co do osiągniętego wynagrodzenia.
Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Zgodnie z przepisami art. 13 pkt. 8 ustawy PIT za przychody z działalności wykonywanej osobiście, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej. Jeżeli zatem Pana znajomy będzie świadczył Pańskiej firmie pracę na podstawie umowy o dzieło, to będzie to dla niego przychód z działalności wykonywanej osobiście.
Zobacz również: Czy młody rolnik może być na ZUS-ie?
W takim przypadku Pan jako pracodawca i jednocześnie płatnik będzie zobowiązany do pobierania zaliczek na podatek od wypłacanego wynagrodzenia na podstawie umowy o dzieło. Zaliczki na podatek pobierane są według stawki 18% od przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 8 u.p.d.o.f., pomniejszonych o koszty uzyskania przychodów. Koszty uzyskania przychodów z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy-zlecenia lub umowy o dzieło wynoszą, co do zasady, 20% uzyskanego przychodu. Wspomniane przez Pana 50% koszty uzyskania przychodu stosuje się do umów o dzieło, ale wyłącznie tych związanych z przenoszeniem praw majątkowych do utworów lub udzielaniem licencji na korzystanie z tych utworów. Zatem, aby zastosować 50% koszty przy umowie o dzieło musi powstać jakiś utwór (prawo autorskie, książka, rzeźba, artykuł itp.). Wykonania remontu nie można uznać za utwór, w związku z czym do takiej umowy o dzieło zastosowanie znajdą 20% koszty uzyskania przychodu a nie 50%.
W przypadku umowy o dzieło nie trzeba opłacać żadnych składek za pracownika. Wypłacone wynagrodzenie stanowi koszt uzyskania przychodu Pana firmy.
Co do podatku VAT, to osoba pracująca u Pana i wykonująca remonty na podstawie umowy o dzieło nie jest podatnikiem podatku VAT. Jak bowiem stanowi art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy VAT za działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.
Skoro znajomy będzie pracownikiem Pana firmy (w oparciu o umowę o dzieło), to Pan wystawia faktury. Naturalnie może Pan zastosować stawkę 8% do wykonanej usługi, o ile oczywiście dotyczy ona budynków objętych społecznym programem mieszkaniowym. Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym zalicza się:
1) budynki mieszkalne jednorodzinne, których powierzchnia użytkowa nie przekracza 300 m2;
2) lokale mieszkalne, których powierzchnia użytkowa nie przekracza 150 m2.
Może Pan również stosować odliczenie VAT w wysokości 23% na zakupione materiały związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Remont kawalerki dla studenta
Pan Jan, rolnik ubezpieczony w KRUS, zawarł umowę o dzieło na remont małej kawalerki w Warszawie. Wykonał prace malarskie, położył panele i zamontował nowe drzwi. Wynagrodzenie w wysokości 8 000 zł nie wpłynęło na jego ubezpieczenie w KRUS, ponieważ umowa o dzieło nie powoduje obowiązku odprowadzania składek do ZUS. Przedsiębiorca, który zlecił remont, odliczył wynagrodzenie jako koszt uzyskania przychodu i wystawił klientowi fakturę z 8% VAT.
Odświeżenie mieszkania przed wynajmem
Pani Maria, właścicielka firmy budowlanej, zleciła swojemu znajomemu rolnikowi na KRUS odświeżenie mieszkania przed wynajmem. Umowa obejmowała szpachlowanie i malowanie ścian. Znajomy wykonał prace za 5 000 zł, a przedsiębiorczyni odprowadziła 18% zaliczki na podatek dochodowy. Ponieważ remont nie obejmował prac twórczych, zastosowano 20% kosztów uzyskania przychodu. Materiały budowlane zakupione z 23% VAT mogła odliczyć w rozliczeniu podatkowym.
Modernizacja łazienki w domu jednorodzinnym
Pan Adam prowadzi działalność budowlaną i zatrudnił znajomego rolnika z KRUS na umowę o dzieło do remontu łazienki w domu klienta. Znajomy wymienił płytki, zamontował nową armaturę i wykonał drobne poprawki instalacyjne. Za pracę otrzymał 12 000 zł, a jego ubezpieczenie w KRUS pozostało nienaruszone. Pan Adam wystawił klientowi fakturę z 8% VAT i skorzystał z odliczenia VAT od zakupionych materiałów.
Zlecanie usług budowlanych osobie ubezpieczonej w KRUS na podstawie umowy o dzieło nie powoduje utraty tego ubezpieczenia, ponieważ taka umowa nie podlega składkom na ZUS. Nie obowiązują również limity wynagrodzenia, ale należy pamiętać, że do przychodów z tego tytułu stosuje się standardowe 20% koszty uzyskania przychodu, a nie preferencyjne 50%. Przedsiębiorca zlecający pracę jest zobowiązany do pobrania zaliczki na podatek dochodowy, a wynagrodzenie stanowi dla niego koszt uzyskania przychodu. Jeśli usługa dotyczy budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, można zastosować 8% stawkę VAT, a poniesione wydatki na materiały z 23% VAT podlegają odliczeniu.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online w zakresie prawa podatkowego, ubezpieczeń społecznych i umów cywilnoprawnych. Jeśli masz wątpliwości dotyczące współpracy z osobą ubezpieczoną w KRUS, zasad opodatkowania umów o dzieło czy rozliczania VAT w branży budowlanej, skorzystaj z naszej pomocy. Udzielamy rzetelnych i klarownych odpowiedzi, dostosowanych do Twojej sytuacji. Skontaktuj się z nami, aby szybko i wygodnie rozwiać swoje wątpliwości bez wychodzenia z domu.
1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
2. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami rachunkowymi. Na co dzień zajmuje się obsługą prawną spółek handlowych. Publikuje artykuły o tematyce podatkowej. Udziela porad z zakresu prawa podatkowego, handlowego oraz cywilnego.
Zapytaj prawnika