• Autor: Wioletta Dyl
Moja małżonka była ubezpieczona jako domownik rolnika w KRUS. Pracowała w szkole i w tym czasie została zgłoszona do ubezpieczenia w ZUS. Z przyczyn rodzinnych umowa została rozwiązana. Jakie kroki należy podjąć, aby żona wróciła z powrotem do ubezpieczenia KRUS i mogła płacić składki KRUS jako domownik. Proszę o informację czy z ZUS potrzebujemy jakieś dokumenty, czy wystarczy samo zgłoszenie do KRUS.
Nie ma powodu, aby osoba ubezpieczona w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego nie mogła podjąć dodatkowego zatrudnienia. Jednakże w większości przypadków wiąże się to z utratą świadczeń KRUS.
Okres podlegania ubezpieczeniom społecznym w ZUS dla różnych grup ubezpieczonych reguluje art. 13 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z jego dyspozycją obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlegają:
W tych samych też terminach powstaje i wygasa obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego dla tych osób.
Zobacz również: Ubezpieczenie w KRUS a umowa o pracę
„Zgodnie z art. 37 ust. 1 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2016 r., poz. 277 ze zm.) rolnik jest m.in. obowiązany, nie czekając na wezwanie, w ciągu 14 dni, do informowania Kasy o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu i zmianie tych okoliczności. Zatem w gestii ubezpieczonego jest dopełnienie wymogów, o których mowa w art. 5b ust. 1 wymienionej ustawy.
Rolnik/domownik jako zleceniobiorca jest zobowiązany (o ile nie złożył wniosku o odstąpieniu od ubezpieczenia w KRUS w myśl ust. 2 art. 5b tej ustawy) we własnym zakresie udokumentować wysokość przychodów z tytułu zawartej umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (…).
Uzyskanie przez rolnika lub domownika kwoty przychodu w rozliczeniu miesięcznym wyższej niż kwota minimalnego wynagrodzenia, np. za jeden miesiąc w trakcie trwającej dłużej niż jeden miesiąc umowy zlecenia (…) powoduje, że ubezpieczenie społeczne rolników tej osoby ustaje jedynie za miesiąc przekroczenia tego limitu, o ile spełnia pozostałe warunki do podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników wymienione w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników.”*
Jak z powyższego wynika, Pana żona jako domownik będzie ubezpieczona w pewnym 4-dniowym okresie podwójnie – ZUS i KRUS. W KRUS żona musi jedynie zgłosić, iż jej praca trwała jedynie 4 dni.
Zobacz również: Czy żona rolnika jest współwłaścicielem gospodarstwa?
Jeżeli żona podpisała umowę zlecenie, to zachowała ubezpieczenie w KRUS-ie, o ile jej wynagrodzenie nie przekroczyło kwoty obowiązującego w danym roku minimalnego wynagrodzenia, które od 1 stycznia 2020 r. wynosi 2600 zł brutto.
Nadto należy zgłosić fakt zawarcia takiej umowy we właściwej placówce terenowej KRUS celem formalnego wyłączenia z tego ubezpieczenia. Jednakże nadal Pana żona mogła, wedle własnego wyboru, płacić równolegle ubezpieczenie rolnicze dobrowolnie.
Trzeba jeszcze pamiętać, że ubezpieczenie społeczne rolników ustaje z końcem kwartału, w którym warunki te ustały. Oznacza to, że pomimo zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej uzasadniającej podleganie ubezpieczeniu w KRUS, np. w trakcie miesiąca lub kwartału (m.in. z powodu podjęcia zatrudnienia lub innej działalności rodzącej obowiązek podlegania ubezpieczeniu społecznemu), rolnik / domownik rolnika pozostaje w ubezpieczeniu rolniczym aż do końca danego kwartału. Zatem Pana żona, która w trakcie kwartału podlegała innemu ubezpieczeniu (np. z umowy o pracę), zobowiązana jest do opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne rolników (domownika) w KRUS za cały ten kwartał w pełnej wysokości. Podobnie jest w sytuacji, gdy Pana żona w trakcie kwartału przestaje podlegać innemu ubezpieczeniu. Wówczas składkę na rolnicze ubezpieczenie społeczne również należy opłacić za cały kwartał.
* Stanowisko Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z 20 stycznia 2017 r. w sprawie ubezpieczeń rolnika w czasie dodatkowej pracy
Zobacz również: Przejście z KRUS na ZUS
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Wioletta Dyl
Radca prawny, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego, nowych technologii, ochrony danych osobowych, a także prawa konkurencji, podatkowego i pracy. Zajmuje się również sporządzaniem regulaminów oraz umów, szczególnie z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego, które jest jej pasją. Posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie prawne, obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika