• Data: 2023-12-10 • Autor: Marcin Sądej
Zmiana przeznaczenia lasu na grunt rolny jest procesem regulowanym ustawą o lasach, wymagającym spełnienia szczególnych kryteriów. Procedura ta, określona w art. 13 ust. 2 i 3 ustawy, pozwala na przekształcenie lasu w grunt rolny tylko w wyjątkowych sytuacjach, zależnych od rodzaju własności lasu i uzasadnionych potrzeb właściciela. W tym artykule omówimy, kiedy i jak można dokonać takiej zmiany, oraz jakie kroki należy podjąć, aby złożyć wniosek o zmianę przeznaczenia lasu na grunt rolny. Jak przykład posłuży nam zapytanie pani Elżbiety.
Pani Elżbieta napisała do nas, bo miała trudności ze sprzedażą gruntów leśnych, których była właścicielką. Posiadała las na obszarze 4,5 ha, w wieku 60, 40 i 5 lat. Zbadała rynek i doszła do wniosku, że grunty orne mogłaby sprzedać od ręki, a na leśne nie ma chętnych. Zapytała, czy może przekształcić las w grunt orny i jak to należy zrobić.
Opisany przez panią Elżbietę, który sprowadza się do zmiany przeznaczenia lasu na grunt rolny, został uregulowany w ustawie o lasach. Zgodnie z art. 13 ust. 2 i 3 tejże ustawy zmiana lasu na użytek rolny jest dopuszczalna w przypadkach szczególnie uzasadnionych potrzeb właścicieli lasów. W sprawach, o których mowa powyżej:
Z powyższego przepisu wynika, że zmiana lasu na grunt rolny jest możliwa jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Jeśli las jest prywatną własnością pani Elżbiety, stosowny wniosek o przekształcenie należy złożyć do starosty. W ustawie nie wskazano, co trzeba rozumieć pod pojęciem „szczególnie uzasadnione potrzeby”. Wyjaśnienie tej definicji daje po części orzecznictwo i wyroki sądowe.
Zmiana przeznaczenia lasu na użytek rolny musi być dla właściciela lasu czymś niezbędnym w danej sytuacji, przy czym potrzeba ta powinna być uzasadniona nie tylko z jego subiektywnego punktu widzenia, ale przede wszystkim przy zastosowaniu obiektywnych kryteriów oceny sytuacji osoby i jej argumentów. Nie wystarcza wykazanie wystąpienia uzasadnionych potrzeb po stronie właściciela lasu, natomiast konieczne jest jeszcze wykazanie ich szczególnego charakteru (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie o sygn. akt II SA/Lu 634/13).
Przy tak skonstruowanym przepisie zmiana lasu na użytek rolny dopuszczalna jest jedynie w wyjątkowych, szczególnie istotnych sytuacjach, których występowanie strona winna wykazać w swym wniosku, przy czym rozstrzygnięcie takiej sprawy zapada w ramach uznania administracyjnego.
Zobacz również: Jak wydzierżawić grunt od lasów państwowych?
Wniosek o zmianę lasu na użytek rolny pani Elżbieta składa do właściwego starosty. Ustawodawca zezwala na zmianę przeznaczenia lasu jedynie w sytuacjach wyjątkowych, a mianowicie w przypadkach szczególnie uzasadnionych potrzeb właścicieli lasów. Użycie przez ustawodawcę zwrotu „szczególnie” oznacza, że nie wystarczy ustalenie wystąpienia po stronie właściciela lasu jakiejkolwiek, zwykłej potrzeby przekształcenia terenu leśnego na użytek rolny. Musi to być potrzeba wyjątkowa, kwalifikowana, uzasadniona szczególnymi okolicznościami, które w sytuacji konkretnego właściciela przeważają nad zasadą ochrony i trwałości utrzymania lasu (wyrok WSA w Białymstoku z 14 maja 2014 r., sygn. akt II SA/Bk 1184/13).
Podsumowując, w celu zmiany gruntu leśnego na rolny należy złożyć stosowny wniosek do starosty w tym temacie. Wniosek ten musi być prawidłowo uzasadniony szczególnymi powodami i okolicznościami. W sprawie starosta wyda odpowiednią decyzję. Jeżeli z decyzją starosty pani Elżbieta się nie zgodzi, będzie mogła złożyć odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.
Przykład 1
Pan Jan, właściciel małego gospodarstwa rolnego, zauważył, że jego uprawy są niewystarczające do utrzymania rodziny. Posiadając niewielki las przyległy do gospodarstwa, postanowił wystąpić o jego przekształcenie w grunt rolny. Uznał, że rozszerzenie upraw o ten teren znacząco poprawi sytuację ekonomiczną jego rodziny. Po przedstawieniu szczegółowego uzasadnienia wraz z planem zagospodarowania terenu, starosta zaakceptował jego wniosek.
Przykład 2
Pani Ewa, posiadająca niewykorzystany las w atrakcyjnej turystycznie lokalizacji, zdecydowała się na rozwinięcie działalności agroturystycznej. Zaprojektowała plan, w którym część lasu miała zostać przekształcona na pola uprawne i sady, co miało uatrakcyjnić ofertę dla turystów. Starostwo, uwzględniając potencjał rozwoju turystyki regionalnej, pozytywnie rozpatrzyło jej wniosek.
Przykład 3
Gmina położona w regionie narażonym na erozję gleby stanęła przed problemem zwiększającej się degradacji gruntów rolnych. Władze lokalne, po konsultacji z ekspertami, postanowiły wystąpić o zmianę przeznaczenia części lasów państwowych na grunty rolnicze, aby zaimplementować tam specjalne uprawy chroniące przed erozją. Decyzja taka miała na celu nie tylko ochronę gleby, ale również zwiększenie lokalnej produkcji żywności. Dyrekcja Lasów Państwowych, rozpatrując wniosek, zgodziła się na zmianę przeznaczenia lasu, biorąc pod uwagę wyjątkowość sytuacji i korzyści dla środowiska.
Przekształcenie lasu na grunt rolny jest procesem możliwym, ale ściśle regulowanym przez ustawę o lasach. Wymaga ono szczegółowego uzasadnienia i spełnienia kryteriów określonych przez prawo, z uwzględnieniem ochrony środowiska oraz interesu publicznego. Wnioski są rozpatrywane indywidualnie, a ich akceptacja zależy od spełnienia ściśle określonych warunków i wykazania, że zmiana przeznaczenia lasu jest szczególnie uzasadniona z punktu widzenia potrzeb właściciela i korzyści społecznych.
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w zakresie przekształcenia lasu na grunt rolny lub przygotowania odpowiednich dokumentów, skorzystaj z naszych usług porad prawnych online. Oferujemy profesjonalne wsparcie i indywidualnie przygotowane pisma, aby pomóc Ci w skutecznym przejściu przez cały proces. Zachęcamy do kontaktu przez formularz, który znajduje się pod tekstem.
1. Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach - Dz.U. 1991 nr 101 poz. 444
2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie o sygn. akt II SA/Lu 634/13
3. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 14 maja 2014 r., sygn. akt II SA/Bk 1184/13
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami rachunkowymi. Na co dzień zajmuje się obsługą prawną spółek handlowych. Publikuje artykuły o tematyce podatkowej. Udziela porad z zakresu prawa podatkowego, handlowego oraz cywilnego.
Zapytaj prawnika
