Wynajem pokoi na wsi a karta podatkowa

Działalność rolnicza według ustawy

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z zm.) – przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.

Przepisy art. 2 ust. 2 ww. ustawy stanowią, że działalnością rolniczą, w rozumieniu ust. 1 pkt 1, jest działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:

1. miesiąc – w przypadku roślin,
2. 16 dni – w przypadku wysoko intensywnego tuczu specjalizowanego gęsi lub kaczek,
3. 6 tygodni – w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,
4. 2 miesiące – w przypadku pozostałych zwierząt
   – licząc od dnia nabycia.

Zobacz również: KRUS a najem prywatny

Wynajem pokoi w budynku mieszkalnym położonym na terenie wiejskim w gospodarstwie rolnym a podatek

Natomiast agroturystyka w znaczeniu językowym oznacza prowadzenie działalności turystycznej przez gospodarstwa rolne zapewniające noclegi, często wraz z usługami gastronomicznymi.

Działalności w zakresie agroturystyki nie można zakwalifikować jako działalności rolniczej, a zatem do dochodów z tej działalności mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ordynacji zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy – wolne od podatku dochodowego są dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych, w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym, osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5.

Zobacz również: Jak założyć gospodarstwo agroturystyczne?

Kiedy przysługuje zwolnienie podatkowe z tytułu wynajmu pokoi gościnnych?

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że podatnik uzyskujący dochody z tytułu wynajmu pokoi gościnnych skorzysta z przedmiotowego zwolnienia, jeżeli łącznie spełnione będą następujące warunki:

• liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5;
• budynek mieszkalny położony jest na terenie wiejskim w gospodarstwie rolnym;
• przedmiotem usługi jest najem pokoi gościnnych osobom przebywającym na wypoczynku.

W przypadku większej niż 5 liczby pokoi w budynku mieszkalnym znajdującym się w gospodarstwie rolnym działalność ta nie będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w myśl cytowanego powyżej art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej – przepisów tej ustawy nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej nie stanowi przepisów prawa podatkowego zdefiniowanych w art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Zatem co do zasady minister właściwy do spraw finansów publicznych nie ma uprawnienia do interpretowania tych przepisów w trybie wydawania indywidualnych interpretacji prawa podatkowego, określonych w art. 14b tej ustawy.

Podkreślić jednakże należy, że wyłączenie to nie ma wpływu na obowiązki podatkowe rolnika. W szczególności jest on podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, jeżeli oprócz działalności wytwórczej w rolnictwie, osiąga przychody ze źródła wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli zostaną spełnione warunki, o których mowa w art. 5a pkt 6 ustawy.

Definicja działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej

Na gruncie przepisów prawa podatkowego definicja działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej zawarta jest w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i oznacza działalność zarobkową:

1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
   – prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Sposób opodatkowania działalności pozarolniczej polegającej na prowadzeniu agroturystyki

Należy w tym miejscu zaznaczyć, że podatnicy prowadzący działalność agroturystyczną (wypełniającą znamiona pozarolniczej działalności gospodarczej) niespełniający warunków do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, mogą oprócz zasad ogólnych przewidzianych ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych wybrać sposób opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych albo karty podatkowej na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z zm.).

Stosownie do art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochody osiągnięte przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, są opodatkowane na zasadach określonych w art. 27 (wg skali podatkowej), z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowanie form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 3, mogą wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c. W tym przypadku są obowiązani do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do dnia 20 stycznia roku podatkowego pisemnego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania, a jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego – do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu (art. 9a ust. 3).

W mojej opinii nie ma także przeszkód, by w przypadku świadczenia usług wynajmu pokoi wybrać jedną z form opodatkowania przewidzianą w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Zobacz również: Wynajem pokoi bez działalności gospodarczej

W jakiej formie można opłacać zryczałtowany podatek dochodowy z przychodów pozarolniczej działalności gospodarczej?

Zgodnie z art. 2 ust. 1 cyt. ustawy – osoby fizyczne osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej mogą opłacać zryczałtowany podatek dochodowy w formie:

1. ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, przy czym zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. d) ww. ustawy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, wynosi 17% przychodów ze świadczenia usług hoteli (PKWiU 55.1), świadczonych przez obiekty noclegowe turystyki oraz inne miejsca krótkotrwałego zakwaterowania (PKWiU 55.2). Pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za dany rok podatkowy – zgodnie z art. 9 ust. 1 cyt. ustawy – podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego, natomiast podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego – do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że nadal prowadzi działalność opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
2. karty podatkowej, gdyż w myśl art. 23 ust. 1a ww. ustawy ryczałtowany podatek w tej formie mogą opłacać także – na zasadach i w warunkach określonych w części XII Tabeli – osoby fizyczne, w tym rolnicy równocześnie prowadzący gospodarstwo rolne. W części XII Tabeli miesięcznych stawek podatku dochodowego w formie karty podatkowej, stanowiącej załącznik Nr 3 do ustawy, pod pozycją 4, wymienione zostały usługi hotelarskie polegające na wynajmie pokoi gościnnych i domków turystycznych (w tym wydawanie posiłków), jeżeli łączna liczba pokoi (w tym także w domkach turystycznych) nie przekracza 12.

Zgodnie z objaśnieniami do części XII Tabeli – usługi te można prowadzić przy zatrudnieniu nie więcej niż 2 pracowników lub 2 pełnoletnich członków rodziny, nie wyłączając małżonka.

Stosownie do treści art. 25 ust. 1 podatnicy prowadzący działalność, o której mowa w art. 23, podlegają opodatkowaniu w formie karty podatkowej, jeżeli:

1. złożą wniosek o zastosowanie opodatkowania w tej formie,
2. we wniosku, o którym mowa w pkt 1, zgłoszą prowadzenie działalności wymienionej w jednej z 12 części tabeli,
3. przy prowadzeniu działalności nie korzystają z usług osób nie zatrudnionych przez siebie na podstawie umowy o pracę oraz z usług innych przedsiębiorstw i zakładów, chyba że chodzi o usługi specjalistyczne,
4. nie prowadzą, poza jednym z rodzajów działalności wymienionej w art. 23, innej pozarolniczej działalności gospodarczej,
5. małżonek podatnika nie prowadzi działalności w tym samym zakresie,
6. nie wytwarzają wyrobów opodatkowanych, na podstawie odrębnych przepisów, podatkiem akcyzowym,
7. pozarolnicza działalność gospodarcza zgłoszona we wniosku, o którym mowa w pkt 1, nie jest prowadzona poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Najem na 8,5% dotyczy tzw. najmu prywatnego, zatem osoba nieprowadząca działalności gospodarczej w zakresie najmu ma prawo do wyboru tej formy opodatkowania. W zakresie z kolei karty podatkowej uznajemy, że podatnik w danym zakresie prowadzi działalność gospodarczą.

Zatem w mojej ocenie powinna mieć Pani prawo do zmiany formy opodatkowania w trakcie roku, mimo że podatki dochodowe są podatkami rocznymi i co do zasady można więc zmieniać formę opodatkowania tylko raz w roku. Jednak to wyłączenie w analizowanym stanie faktycznym nie powinno mieć zastosowania.

Mając na uwadze powyższe, może Pani złożyć wniosek o możliwość opodatkowania przedmiotowego najmu kartą podatkową. Należy mieć jedynie na uwadze, że organ podatkowy może stwierdzić, że najem w mieście i najem w ramach gospodarstwa rolnego powinien być połączony, co może wykluczyć z kolei możliwość opodatkowania go kartą podatkową. Nie wynika to wprost z przepisów, ale wskazuję, że takie ryzyko istnieje. W celu jego wykluczenia rekomenduję wystąpienie z wnioskiem o wydanie interpretacji podatkowej. Pozytywny wniosek chroniłyby Panią od ewentualnych wątpliwości organu podatkowego.

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Wyjątek od tej zasady stanowi między innymi wynajmowanie przez rolników pokoi, sprzedaż posiłków domowych i świadczenie w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów, w konsekwencji czego zwolniony od opodatkowania jest wynajem do pięciu pokoi w budynku mieszkalnym wchodzącym w skład gospodarstwa rolnego znajdującego się na terenie wiejskim.

Zatem wynajem do 5 pokoi jak wyżej, jest w ogóle wyłączony zarówno spod opodatkowania, jak i konieczności rejestracji działalności gospodarczej. Powyżej 5 pokoi – uważa się taką działalność jako działalność gospodarczą podlegającą rejestracji.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
2. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - Dz.U. 1997 nr 137 poz. 926

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.